کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی مؤسسه آموزشی – پژوهشی مذاهب اسلامی
چکیده
عده ای معتقند است، سوگند به غیر خداوند شرک است. مهمترین دلیل و مدرک آنها حدیث «مَنْ حَلَفَ بِشَیءٍ دُونَ اللهِ، فَقَدْ أَشْرَک» است. وهابیت معتقدندحلف به غیر خداوند از نظر اعتقادی، کفر و شرک، و از نظر فقهی حرام است. در این تحقیق سند و دلالت حدیث بررسی گردید. مشهورترین سند حدیث مزبور از طریق «سعد بن عبیده» از «ابن عمر» است و به الفاظ مختلف، و در منابع مختلف نقل گردیده است. اتصال و انقطاع سند حدیث از منظر عالمان حدیث شناس اهل است سپس بر فرض اتصال و اعتبار، روشن شدن دلالت حدیث بر شرک اکبر و عدم آن است. حاصل و دست آورد این تحقیق قرار ذیل است: 1. این حدیث با الفاظ و عبارات مختلف در منابع مختلف حدیثی اهل سنت آمده است.
2- نقل سعد بن عبیده از دو طریق و این دو طریق نیز طرق مختلفی دارد. 3. عدهای از عالمان اهل سنت سند حدیث را متصل است؛ 4. عدهای کثیر میگویند حدیث از نظر سند منقطع است و اعتبار ندارد»؛ 5. این حدیث از منظر اعتقادی بر شرک یا کفر سوگند خورنده به غیر خدا دلالتی ندارد. 6. از منظر فقهی و حکم شرعی، جمهور اهل سنت اتفاق دارند حکم فقهی یادکنندهای سوگند به غیر خدا، جواز و یا دستکم کراهت است و دلالت بر حرمت ندارد. تنها جمهور حنابله و وهابیت معتقدند حکم فقهی چنین یادکنندهای سوگندی حرمت و عدم جواز است.