بازشناسی توثیق اصحاب اجماع

این پژوهش در صدد بازشناسی توثیق اصحاب اجماع با محور جمله أجمعت العصابة علی تصحیح ما یصحّ عنهم» می‌باشد. بنابراین، پرسش، بدین‌صورت مطرح می‌شود: منظور از جمله فوق در توثیق اصحاب اجماع چیست؟ با توجه به‌ برداشت‌های مختلف از آن و منبع بودن روایات معصومین( برای اجزاء، شرایط و موانع احکام کلی که در قران بیان شده است، استنباط آن‌ها از روایات نیاز بر توثیق راویان احادیث دارد؛ پس ضرورت دارد که در پرسش فوق پاسخ داده شود. بنابراین، با چارچوب نظری ترکیبی تلفیقی و روش توصیفی اجتهادی، در دو محور مهم پرداخته می‌شود: یک؛ در تبیین منظور از: «تصحیح ما یصحّ عنهم» سه نظریه رجالی شکل گرفته است: الف. توثیق حداکثری: توثیق اصحاب اجماع با تمام مشایخ و واسطه‌های که اصحاب اجماع از آن‌ها نقل حدیث نموده‌اند و نیز تمام احادیثی که از اصحاب اجماع نقل شده‌اند. این توثیق، مستلزم دو امر محال می‌شود: با توجه به‌شرایط آن زمان، عدم امکان احاطه علمی علما در تمام مروی‌عنه‌ها و احادیث منقول از اصحاب اجماع می‌باشد. ب: توثیق حداقلی: تنها توثیق اصحاب اجماع در نقل حدیث. این توثیق با جمله‌های امامان معصومm و عبارت‌های علما در مورد اصjحاب اجماع تناسب ندارند. ج: توثیق حدمیانه: تمام اصحاب اجماع در نقل حدیث و نیز تنها احادیثی که به‌طریق صحیح از آن‌ها نقل شده‌اند. این توثیق، با جمله‌های امامان معصومm، تعبیرهای علمائی شیعه و جمله مرحوم کشی سازگاری دارد و آن را تأیید می‌کنند. دو: منظور از اجماع در جمله فوق. اتفاق‌نظر علمای معروف شیعه است که مرحوم کشی با توجه به جمله‌های امامان معصومm و علما در باره اصحاب اجماع بدست آورده است که از نوع اجماع محصل است اما برای ما از طریق اجماع منقول یا شهرت فتوایی رسیده است که در حجتیت هر دو اختلاف‌نظر است و نیاز بر تحقیق مستقل دارد.