بررسی دلالت حدیث خیرالقرون بر عدالت صحابه
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشجوی دکتری علوم قرآنی جامعه المصطفی
چکیده
یکی از احادیث مورد استناد عدالت صحابه، حدیث خیرالقرون است که تعابیر مختلف دارد جملات متنوع آن بررسی شد و درباره ی روایتهای مختلف این حدیث مانند: «خیر امتی» یا «خیرکم امتی» یا «خیرالناس قرنی» و... استدلال گردید که آنها معنای عام دارند. نیز بحث شد که این حدیث در تعیین عدالت برای اشخاص از مفهوم مشترک، تفکیک شده است. از این رو بر اساس تفاهم صحیح عرفی، ضروری می‌نماید که جهات اصطلاحی و حکم شایع قاطع که عموم صحابه با نگاه این حدیث عادل هستند یا نیستند روشن شود. هم چنین این حدیث [خیرالقرون] درباره ی عدالت صحابه از لحاظ استناد به مقصود اشکال دارد با آن گستره ی کاربرد کنونی نمیتواند ثابت کند که عدالت صحابه برای عموم قرن پیامبر ثابت میشود افزون بر ناتوانی اثبات معنا برای قرن رسول الله به معنای عام مجموعی، عدالت قرن‌های آینده را نیز نفی میکند. از سوی دیگر مفهوم این کلام و تطبیق آن در قرن اول و قرن‌های آینده با واقعیت‌های تاریخی سازگار نیست. و بحث شد: زمان خیرالقرون اتفاقاتی ثبت گردید که آثار اجتماعی و سیاسی آینده در نفی و اثبات عدالت اشخاص راوی، مهم شمرده شده است. مانند: قتل اهل بیت، خلفاء و کشتار دیگر مسلمانان که بخش آنها صحابه و تابعی بوده‌اند نیز عدالت مردم قرن اول با ستمگری‌های حوادث حرة در مدینه و آتش زدن کعبه منافات دارد. بدین ترتیب بررسی شد که استناد به حدیث خیرالقرون جهت اثبات عدالت صحابه صحیح نیست.
کلیدواژه‌ها
)